Porucznik Piotr Wargocki - bohater Monte Cassino

Syn Michała i Katarzyny, urodzony 16 września 1905 r.   w miejscowości Okno w  województwie tarnopolskim.  Szkołę Powszechną ukończył we Lwowie, Seminarium Nauczycielskie w Czortkowie, a Szkołę Podchorążych  w Cieszynie w  1929 r.

Pracę nauczycielską rozpoczął w b. pow. krośnieńskim w szkołach w Piotrówce, Podniebylu, Kopytowej, skąd w 1936 r. przeniósł się wraz z żoną Wandą Wójcikiewicz, też nauczycielką do Ustrobnej obejmując stanowisko kierownika szkoły. Udzielał się społecznie we wsi w poza szkolnej pracy oświatowej. Pełnił funkcję prezesa Kółka Rolniczego w Ustrobnej i zainicjował budowę Domu Ludowego. W sierpniu 1939 r. został zmobilizowany. Walczył na różnych frontach. Podczas działań wojennych w drodze do Rumunii, dostał się do niewoli sowieckiej. Więziony w obozach Kozielska i innych.  We wrześniu 1941 r. włączony został do formującego się wojska polskiego a następnie   znalazł się w armii gen. Władysława Andersa.           

Zginął bohaterską śmiercią jako dowódca 1 plutonu 5 KDP w bitwie o  Monte Cassino, w dniu 17 maja 1944 r. Odznaczony został medalami Africa Star, Italy Star Defence Medal, War Medal 1939-1945, Krzyżem Monte Cassino, maj 1944.

O poruczniku Wargockim napisał Melchior Wańkowicz w książce” Bitwa o Monte Cassino”, Warszawa 1989, wyd. II “(…) Por. Wargocki wybudował 4 schrony, w nocy zajęli je moździerzowcy, rano- schrony zniesione i miazga z ludzi”

“(…) widzi kpt. Niedzielski, że pokotem kładą się jego najlepsi                                                                               żołnierze. Pada zabity jego zastępca ppor. Wargocki w 3 kompanii w chwili, gdy chciał do schronu niemieckiego wrzucić granat, pada w raz z nim jego goniec”.

“(…)Widzi kpt. Niedzielski, że pokotem kładą się jego najlepsi żołnierze. Pada zabity jego zastępca ppor. Sulik, pada zabity dowódca 1 plutonu – ppor. Wargocki”.

Na podstawie książki Stanisława Pomprowicza “Z dziejów wsi w Gminie Wojaszówka woj. krośnieńskie”

 

 

 

 

 

 

 

BITWA O MONTE CASSINO

  24 marca 1944 r. gen Władysław Anders otrzymał polecenie gotowości 2 Korpusu Polskiego do natarcia na niemieckie pozycje na Monte Cassino. W nocy z 11 na 12  maja ruszyło natarcie. Atak na sąsiadujące z klasztorem wzgórze prowadziła5 Kresowa dywizja Piechoty gen. Nikodema Sulika oraz 3 Dywizja Strzelców Karpackich gen. Bronisława Ducha. Wszystkie ataki polskich oddziałów zostały odparte przez dobrze ukrytą w skałach broń maszynową oraz ogień zaporowy moździerzy i artylerii niemieckiej. W nocy z 12 na 13 maja zdziesiątkowane jednostki wycofały się – zgodnie z rozkazem gen. Andersa – na pozycje wyjściowe. 17 maja 3 Dywizja Strzelców Karpackich i 5 Kresowa Dywizja Piechoty ponowiły atak na Monte Cassino. Przez 2 dni żołnierze toczyli bardzo ciężkie boje. Po zdobyciu przez Polaków, okalających od północy masyw klasztorny wzgórz, oddziały niemieckiej dywizji w nocy z 17 na 18 maja wycofały się z klasztoru.  18 maja rano patrol 12 Pułku Ułanów Podolskich wkroczył do ruin klasztoru i zatknął polską flagę. Polski trębacz grał hejnał mariacki. “ Był to wielki dzień sławy dla Polski – powiedział po bitwie generał Alexander, zwracając się do żołnierzy polskich podczas ceremonii dekoracji ich dowódcy – kiedy zdobyliście tę warowną fortecę, która sami Niemcy uważali za niemożliwą do zdobycia (…). Żołnierze 2 Korpusu Polskiego! Jeżeliby mi dano do wyboru pomiędzy jakimikolwiek żołnierzami, których chciałbym mieć pod swoim dowództwem, wybrałbym was, Polaków”.

Ci co przeżyli pozbierali ciała i poszarpane szczątki poległych kolegów i wykopali wiele mogił. Tak powstał olbrzymi polski cmentarz u podnóża Monte Cassino – żołnierski ślad krwawej ofiary Polaków na ołtarzu wolności świadectwo, że i ta droga, przez Monte Cassino, wiodła do Polski.

Cmentarz ten niedługo przebudowano, powstały rzędy kamiennych krzyży, oznaczone sektorami, numerami i nazwiskami. Na cmentarzu tym spoczywają synowie naszej Ojczyzny – nasi bracia. Wielu z nich wyruszyło na wojnę z okolic Brzozowa, Sanoka, Krosna czy Jasła, świadczą o tym napisy na ich nagrobkach. W rewirze 7 – E jest grób oznaczony numerem 15, a na nim napis:

Por.

Wargocki Piotr

17 baon Strz.

ur. 16.09.1905 pow. Skałat

17.05.1944 r.

To grób kierownika Szkoły Powszechnej z Ustrobnej. To stąd, z Ustrobnej, por. Piotr Wargocki wyruszył na wojnę i nie wrócił już do swej szkoły, pozostał tam na zawsze.

W 1991 roku Państwo Stan i Ruth Jasińscy z Kanady – sojusznicy naszej szkoły ufundowali mieszkańcom Ustrobnej pielgrzymkę do Włoch, która odwiedziła Monte Cassino, gdzie ksiądz proboszcz Stanisław Wolak odprawił uroczystą mszę polową a na grobie por. Piotra Wargockiego złożono wiązanki kwiatów. To wydarzenie i pamięć o bohaterze wpłynęły na decyzję ówczesnej pani dyrektor Wandy Szarek o umieszczeniu w budynku szkoły tablicy pamiątkowej PAMIĘCI PORUCZNIKA WARGOCKIEGO. Uroczystość miała miejsce 24 października 1992 r., a aktu odsłonięcia dokonali syn porucznika Wargockiego – dr Janusz Wargocki i  mgr Franciszek Mojak- uczeń i fundator tablicy, którą  poświęcił ks proboszcz Stanisław Wolak. Szkoła gościła wówczas żonę dr Janusza Wargockiego oraz siostrzeńca Piotra Taraska, prof. dr hab Janusza Homplewicza z WSP w Rzeszowie, przedstawicieli Kuratorium Oświaty w Krośnie, władze lokalne, dyrektorów szkół, nauczycieli – emerytów, mieszkańców wsi Ustrobna. Tablica… maleńki ślad ofiary krwi spod Monte Cassino, a na niej motto:

” Jakaż to dziwna moc każe ci narodzie

nieść sakrament krwi…

Na Zachód i Wschód, Północ i Południe

ziem obcych, ziem dalekich…”

A. Mrowiec

Dzień 10 października 2001 r. był kolejnym wielkim dniem i patriotycznym świętem Szkoły Podstawowej w Ustrobnej – w tym bowiem dniu otrzymała ona  imię “Bohaterów Monte  Cassino” . Pani dyrektor Zofia Wilk współinicjatorka nadania szkole imienia,  podkreśliła w swym przemówieniu, że w  taki sposób społeczność szkoły  i miejscowości chce oddać hołd por. Piotrowi Wargockiemu i bohaterom walk z 1944 r. Na budynku szkoły odsłonięta została tablica upamiętniająca nadanie imienia szkole, wykonał i przekazał ją jako dar Ryszard Karwat, mieszkaniec Ustrobnej. Honorowymi gośćmi uroczystości byli Janina ( dawna uczennica szkoły) i Teofil Jaśkiewiczowie – fundatorzy sztandaru szkoły. Swój dar przekazali na ręce pani dyrektor, która następnie wręczyła go młodzieży. Specjalną gablotę na sztandar wykonał i przekazał  pan Tadeusz Jucha.

Członkowie Zarządu Okręgu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Krośnie w szkolnej kronice napisali:”Wierzymy, że piękne hasło wypisane na szkolnym sztandarze  BÓG – HONOR – OJCZYZNA stanie się dewizą życiową młodzieży tej szkoły. Na pamiątkę nadania szkole im. Bohaterów Monte Cassino, poświęcenia sztandaru i odsłonięcia pamiątkowej tablicy, oraz dla upamiętnienia pięknie przygotowanej uroczystości, dzięki której mogliśmy przeżyć wiele wspomnień i wzruszeń”.

W kwietniu 2007 roku powstało logo szkoły. Wiąże się ono ściśle z nadanym w 2001 r.  imieniem Bohaterów Monte Cassino. Logo ma kształt koła. W środku okręgu znajduje się drzewo, a za nim szkic fragmentu najlepiej zachowanej części klasztoru  tuż po jego zdobyciu. Na szczycie ruin widnieje biało-czerwona flaga, którą żołnierze zatknęli 18 maja 1944 r. Logo zaprojektowała i wykonała Grażyna Szepieniec

19 maja 2007 roku odbyła się kolejna podniosła  uroczystość  patriotyczna w naszej szkole. Dla uczczenia bohaterstwa żołnierzy polskich, zarząd koła Związku Kombatantów Rzeczpospolitej Polskiej i byłych więźniów Politycznych w Wojaszówce, wystąpił z wnioskiem o udekorowanie sztandaru szkoły najwyższym odznaczeniem kombatanckim. Dekoracji sztandaru dokonał porucznik Jan Klimkiewicz - Prezes zarządu Okręgowego Związku Kombatantów w Jaśle wraz z wójtem gminy Stanisławem Blicharczykiem.

Pani dyrektor Zuzanna Paluch podziękowała za odznaczenie sztandaru i uhonorowanie dyplomami uznania. Przyrzekła, że szkoła będzie nadal poszerzać wiedzę patriotyczną, poprzez pielęgnowanie w pamięci i okazywanie należnej czci Bohaterom Monte Cassino. Senator Rzeczpospolitej polskiej Stanisław Piotrowicz napisał za Janem Pawłem II w szkolnej  kronice:  ” Naród, który nie pamięta swej historii traci tożsamość” . Cieszę się i gratuluję, że w tej szkole kultywowana jest pamięć historyczna i tradycje narodowe.